Beslenme hataları
KEDİ VE KÖPEKLERDE BESLENME HATALARI VE BUNDAN KAYNAKLANAN HASTALIKLAR
Kedi-köpeğin 14-16 yıl arası ömrü vardır ve önemli olan yaşamını kaliteli ve sağlıklı geçirmesidir.
Kedi ve köpek beslenmesi bilinçli bir şekilde yapılmamaktadır. Genellikle daha önce köpek yetiştirmiş bir tanıdığın tavsiyesiyle veya kulaktan dolma bilgilerle beslemektedir. Bunun yanında bilinçli, araştırmacı evcil hayvan sahipleri de vardır. Azınlıkta kalan bilinçli grup, veteriner hekimlerine danışarak ya da araştırarak kedi – köpeklerini beslemektedir.
Her türde hayvanlar için ( Kuş, Rat, Fare ) nasıl ki farklı mama türleri var ise kedi ve köpeklerimiz içinde yaşına ve ihtiyacına göre hazırlanmış özel diyetleri mevcuttur. Kedi-köpeğin 14-16 yıl arası ömrü vardır ve önemli olan yaşamını kaliteli ve sağlıklı geçirmesidir.
SIKÇA YAPILAN BESLENME HATALARI
Ev Yemeklerinin Verilmesi :
Kedi ve köpeğin ev yemekleriyle beslenmesi kolay, ucuz olarak düşünülebilir. Yemek artıklarını değerlendirmek, çöpe dökülmesi yerine evcil hayvana verilmesi yüzeysel bakıldığında mantıklı bile gelebilir. Bu mantık evcil hayvanınıza bakış açınızla ilgilidir. Onların tercihlerini biz belirleriz. Kedi – köpeğin seçme şansı yoktur. Bu bizim sorumluluğumuzdur. Yemeğin içerisine tuz ve baharatlar (biber,kimyon gibi..) katarlar. Bunlar evcil hayvanların midesine zarar verir. Bu zarar kendini mide yanması, gastrit, ilerlerse ülser, kusma ve iştahsızlık olarak gösterir. Hazırlanan yemekler protein, enerji olarak yeterli ve dengeli olmayacaktır. Bunun yanı sıra, yeterince mineral (kalsiyum,fosfor, magnezyum gibi) ve vitamin (a-d-e-k- b kompleksi gibi) içermeyecektir. Doku , kemik ve diş gelişimi yeterli olmayacaktır. Bunların eksikliğine bağlı metabolizma hastalıkları, raşitizm, osteomalasi gibi kemik hastalıkları görülebilecektir. Aşırı tüy dökme sorunu da görülebilir.
Kemik ve Balık Kılçığı Verilmesi :
Genel olarak, köpeklere kemik verilmesinin doğru olduğu düşünülür. Özellikle diş değiştirme dönemlerinde kemiği kemirme, ısırma isteği dayanılmazdır. İçgüdüsel olarak da kalsiyum gereksinimini karşılamaya çalışırlar. Olumlu yanlarının dışında, kedi ve köpek için kemik son derece tehlikelidir. Ağız, damak, diş, yemek borusu, mide, bağırsaklara her an zarar verebilir. Yıllarca kemik vermenize rağmen sorun yaşamayabilirsiniz; fakat bu her an bir sorun ile karşılaşabileceğiniz gerçeğini değiştirmez. Kemikler ölümcül yırtılmalara ve tıkanmalara neden olabilirler. Kemiğin parçalanmasıyla mızrak ucu biçiminde parçalar oluşur. Özellikle tavuk göğüs kemiği ve balık kılçığı saplanmaya, batmaya son derece müsaittir. Parça kemikler, küt uçlu olanlar batmaz, ancak bağırsakları tıkayabilir. Ağız, damak ve diş etlerine batarak veya yırtarak enfeksiyona sebep olurlar. Dişlerin çürümesine ve diş eti enfeksiyonuna sebep olabilirler. Bu nedenle önerdiğimiz yöntem köpeğin kemirme gereksinimini plastikten yada yenebilir özellikteki yapay kemiklerden karşılamasıdır.
Çiğ Et Verilmesi :
Kedi ve köpeğe çiğ et verilmesinin, hayvana daha yararlı olduğu sanılır. Etin çiğ şekilde verilmesi sindirimini zorlaştırır, ishale sebep olabilir. Ette bulunması olası iç parazitler hayvana bulaşır. Kist hidatid, toxoplasma gibi zoonozların yanı sıra, kıl kurdu, solucan, kancalı kurt görülür. Etin pişirilip minik dostumuza verilmesi doğru olan yöntemdir.
Sakatat Verilmesi :
Sakatat olarak bilinen karaciğer, akciğer, mide, böbrekler, bağırsaklar gibi hayvanın iç organlarını yedirmek zararlıdır. Özellikle akciğer tüberküloz (verem) hastalığını taşıyabilir ve besin değeri olarak oldukça düşüktür. Parazitlerin çoğunluğunun iç organlarda yaşadıkları düşünülürse, bulaşma riski o denli yüksektir. Ayrıca pek çok ülkede kedi ve köpeklerin hayvan artıklarıyla beslenmesi yasaklanmıştır.
Şekerli Yiyeceklerin Verilmesi :
Şekerli gıdalar dişlerde çürüme yapar. Uzun zaman ve sıklıkla şeker verildiğinde yağlanma, aşırı şişmanlık (obezite) oluşur. Şişmanlıktan kaynaklanan kalp yetmezliği, hareketlerde zorlanma, dışkı yapmada zorluk yaşanır. Pankreas bezini yoran etmenlerden şişmanlık neticesinde şeker hastalığına zemin hazırlanmış olur. Hayvanın körlüğüne kadar giden sorunlar yaşanır.
Et Ürünleriyle Beslenme :
Ani, aşırı ve sürekli et ürünleriyle beslenen kedi – köpekte All Meat Sendromu görülür. Kalsiyum yetmezliğinden iskelette bozukluk, deride kepeklenme, cıvık, kötü kokulu dışkı gözlenir. Genellikle aşırı tüy dökme, kaşınma gibi belirtilerde et ürünlerinden vazgeçilmeli. Dengeli (protein ve enerji )bir beslenmeye başlanmalıdır.
“Köpeğimin – kedimin bakışlarına dayanamıyorum, doymamış diyerek her fırsatta bir şeyler vermek” YANLIŞTIR.
Köpek – kediler insanlar gibi doyduklarını anlayamadıkları için ne verilse yerler. 3 – 12 ay arası günde 3 -4 kez mama verilebilir. 1 yaşını doldurduktan sonra günde yalnızca 2 kez mama vermek yeterli olacaktır.
Taylan SALAÇİN
Veteriner Hekim